Op www.hetfamiliestatuut.nl kun je een korte test doen om te zien of het voor jou nuttig is om een familiestatuut te maken. Vorige week belde André, directeur-eigenaar van een familiebedrijf, om de uitkomsten van zijn test te bespreken. Hij was de avond daarvoor aan het googelen geslagen omdat zijn vader en neef ruzie hadden over de koers van het familiebedrijf. Zijn vader is 71 jaar en lid van de Raad van Commissarissen. Andrés vader en oom hebben nog steeds de zeggenschap, terwijl het eigendom inmiddels aan acht neven en nichten is overgedragen. André zelf zit met zijn neef in de directie. Zijn vader had die dag geweigerd een investering goed te keuren die hij en zijn neef hadden voorgesteld. De ruzie die daardoor ontstond, was de reden dat hij was gaan googelen.
De test vroeg hem allereerst om aan te kruisen welke aanleidingen hij zag voor het maken van een familiestatuut. André had er drie aangekruist. Eigendom en leiding vallen niet meer samen, er komt steeds meer wrijving in de familie en de volgende generatie stelt steeds meer ongemakkelijke vragen. Daarna kon hij aanvinken wat zijn doelen waren voor het maken van het familiestatuut. Volgens hem waren dat: de continuïteit en toekomstbestendigheid van het familiebedrijf versterken, besluitvorming beter organiseren, als familie op een lijn zitten en als familie spelregels en kaders opstellen.
De derde vraag gaf hem 23 stellingen die erover gaan of je bepaalde zaken, die belangrijk zijn voor de continuïteit van het bedrijf, goed hebt geregeld. Bijvoorbeeld ‘We weten wat we als eigenaar gezamenlijk met ons bedrijf willen’, ‘We hebben goede overlegstructuren ingericht’ en ‘De zeggenschap is transparant’. André moest helaas bij 21 van de 23 stellingen aangeven dat dit niet voor elkaar was.
Vervolgens kwam hij bij het laatste onderdeel waar je ja/nee moet antwoorden op een aantal stellingen die te maken hebben met hoe je het maken van een familiestatuut kunt realiseren. André antwoordde dat er iemand enthousiast was om een familiestatuut te maken, namelijk zijn neef en hijzelf. Maar hij moest ontkennend antwoorden bij de stelling dat de pater familias openstaat voor inbreng van zijn kinderen, dat de familie vrij is van conflicten en dat ze gevoelige onderwerpen samen kunnen bespreken.
André vertelde dat hij wist dat ze iets moesten doen, maar dat de test toch een eye opener was. Het was confronterend om de hele lijst van zaken te zien die niet goed waren geregeld. Hij sliep die nacht onrustig en besloot de volgende dag actie te nemen.
Hopelijk snappen zijn vader en de andere familieleden ook dat er iets moet gebeuren. Hopelijk kunnen zij zich ertoe zetten om met elkaar in gesprek te gaan. Het voortbestaan van het familiebedrijf en de harmonie in de familie zouden ervan kunnen afhangen.
Gelukkig zijn er veel andere familiebedrijven waar de zaken een stuk beter voor elkaar zijn. Die maken een familiestatuut omdat ze het zekere voor het onzekere willen nemen, vooruit willen kijken en lastige zaken willen bespreken die op hen kunnen afkomen. Had de familie van André dit maar eerder gedaan, het wordt nu een hele klus om de goede gesprekken te gaan voeren.
